ChatGPT SEO Là Gì? Làm Sao Để Ranking Trên ChatGPT + Ứng Dụng Trong SEO Truyền Thống?

Sự bùng nổ của ChatGPT đang mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận khách hàng và nâng cao khả năng hiển thị trực tuyến. Không chỉ dừng lại ở việc tối ưu hóa để thương hiệu xuất hiện trong câu trả lời của ChatGPT (ChatGPT SEO), bạn còn có thể tận dụng chính nền tảng này để hỗ trợ các tác vụ SEO truyền thống, từ nghiên cứu từ khóa, xây dựng nội dung cho đến phân tích đối thủ.
Trong bài viết này, hãy cùng mình tìm hiểu hai khía cạnh quan trọng: Cách để xếp hạng trên ChatGPT và Cách sử dụng ChatGPT để cải thiện thứ hạng SEO tổng thể. Bắt đầu ngay nhé!
>> Tìm hiểu thêm: AI và Sự thay đổi lớn tiếp theo về kênh phân phối
ChatGPT là gì?
ChatGPT là mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) được phát triển bởi OpenAI. Các LLM này hoạt động bằng cách chuyển văn bản thành các đơn vị gọi là “token”.
Nguyên tắc hoạt động của ChatGPT là dự đoán token (hoặc về cơ bản là “từ”) có khả năng xảy ra nhất tiếp theo trong một chuỗi các token. Điều này cho phép nó tạo ra văn bản và các cuộc hội thoại giống con người một cách đáng kinh ngạc. ChatGPT chạy trên các mô hình GPT-3.5 và GPT-4, là hai trong số các LLM mạnh mẽ và gần đây nhất.
ChatGPT SEO (Generative Engine Optimization – GEO) là gì?
“ChatGPT SEO” hay còn gọi là Generative Engine Optimization (GEO) là hình thức tối ưu hóa nội dung để thương hiệu, sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn xuất hiện trong câu trả lời mà ChatGPT (hoặc các công cụ AI tương tự) tạo ra.
Nếu SEO truyền thống tập trung vào việc đưa website của bạn lên top Google, thì ChatGPT SEO lại hướng tới việc khi người dùng hỏi ChatGPT về một sản phẩm, dịch vụ hoặc giải pháp nào đó, thương hiệu của bạn sẽ được AI nhắc đến như một gợi ý đáng tin cậy.
Ví dụ đơn giản: Khi người dùng hỏi “Những phần mềm quản lý dự án tốt nhất hiện nay là gì?”
→ Nếu bạn làm SEO cho ChatGPT tốt, phần mềm của bạn sẽ nằm trong danh sách mà ChatGPT gợi ý.
ChatGPT SEO bao gồm hai khía cạnh chính:
Tối ưu hóa để xếp hạng trong phản hồi của ChatGPT (GEO)
Mục tiêu số một của GEO là đảm bảo thương hiệu của bạn xuất hiện trong phản hồi do AI tạo ra thông qua các đề cập, trích dẫn, và vị trí, đặc biệt là đối với các truy vấn thương mại (commercial queries).
Điều này trở nên quan trọng vì ChatGPT đang tác động đến hành vi tìm kiếm:
- Tìm kiếm không nhấp chuột (Zero-Click Searches): Các tính năng AI như AI Overviews (Tổng quan AI) của Google hoặc Search Generative Experiences (SGE) cho phép người dùng nhận câu trả lời trực tiếp ngay trên Trang kết quả tìm kiếm (SERP) mà không cần nhấp chuột để truy cập trang web nào.
- Trở thành công cụ tìm kiếm thay thế: Người dùng có thể truy cập trực tiếp các nền tảng AI tạo sinh như ChatGPT hoặc Perplexity để tìm kiếm hoặc đặt câu hỏi, thay vì sử dụng các công cụ tìm kiếm truyền thống như Google.
Do đó, ChatGPT đã trở thành một nơi khác mà các chiến lược gia SEO cần đảm bảo khả năng hiển thị.
Sử dụng ChatGPT để hỗ trợ quy trình SEO truyền thống
ChatGPT cũng là một công cụ SEO hữu ích giúp các chuyên gia hoàn thành công việc nhanh hơn và hợp lý hóa quy trình làm việc. Nó được xem như một “trợ lý tiếp thị kỹ thuật số thực tế” giúp cắt giảm thời gian soạn thảo và khơi gợi ý tưởng.
Các tác vụ SEO mà ChatGPT hỗ trợ bao gồm:
- Nghiên cứu Từ khóa: Tạo ý tưởng từ khóa (ví dụ: long-tail queries, từ khóa liên quan về ngữ nghĩa). Tuy nhiên, nó không có dữ liệu khối lượng tìm kiếm thời gian thực và có thể “ảo giác” (hallucinate) ra các con số.
- Tối ưu hóa Nội dung: Tạo dàn ý và brief nội dung, viết tiêu đề (title tags) và mô tả meta (meta descriptions) hàng loạt, và giúp khám phá các khoảng trống nội dung (content gaps).
- Technical SEO: Tạo Schema markup (ví dụ: FAQ, LocalBusiness), tạo quy tắc robots.txt, và tạo quy tắc .htaccess rewrite cho chuyển hướng.
- Xây dựng Liên kết (Link Building) và Outreach: Lên ý tưởng chiến lược backlink và tạo mẫu email tiếp cận linh hoạt.
Làm sao để Ranking trên ChatGPT (Chiến lược GEO/AI SEO)?
Mục tiêu số một của GEO là làm cho thương hiệu của bạn xuất hiện trong các phản hồi do AI tạo ra cho các truy vấn thương mại. Các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT có thể được coi là “có thể định hình”, và bạn có thể uốn nắn các phản hồi của chúng.
1. Chiến lược tối ưu hóa nội dung và thẩm quyền (Authority)
1.1 Tối ưu hóa Listicles – Kỹ thuật ChatGPT SEO mạnh nhất
Các bài viết dạng danh sách (listicles/top list) được coi là công cụ cực kỳ hiệu quả để tăng khả năng xuất hiện trong phản hồi ChatGPT. Có 2 chiến thuật chính bạn nên áp dụng để tối ưu bài viết dạng này:
a. Tối ưu hóa nội dung hiện hữu
Tối ưu hóa Trang Thương mại: Hãy bắt đầu bằng cách tối ưu hóa các trang sản phẩm hoặc dịch vụ hiện có của bạn bằng cách:
- Tăng mức độ liên quan: Một trang có điểm liên quan thấp sẽ không bao giờ xếp hạng cho các từ khóa quan trọng. Mức độ liên quan là yếu tố chiến thắng không chỉ trong các công cụ tìm kiếm mà còn trên các nền tảng AI.
- Quy trình cải thiện: Bạn có thể sao chép chủ đề quan trọng từ đối thủ hoặc từ công cụ SEO, sau đó đưa vào một AI như Claude và yêu cầu nó sửa đổi trang sản phẩm/dịch vụ để bao quát nhóm chủ đề đó.
- Nội dung trên Trang Thương mại: Trang thương mại không nên quá nặng về văn bản, nhưng vẫn cần bao quát các chủ đề quan trọng như USP hoặc tính năng của sản phẩm/dịch vụ.
b. Tự tạo Listicles trên blog
Bên cạnh đó, bạn cũng nên tạo và lưu trữ listicle của riêng mình trên blog để kiểm soát câu chuyện thương hiệu. Quy trình tạo listicles chất lượng cao bằng AI như sau:
- Nghiên cứu chuyên sâu (Deep Research): Sử dụng các công cụ AI như Gemini, ChatGPT hoặc Perplexity để thực hiện nghiên cứu chuyên sâu về chủ đề listicle của bạn.
- Sử dụng Multiple AI Models: Kết quả nghiên cứu ban đầu thường rất dài và không thân thiện với nội dung Internet. Bạn nên lấy nghiên cứu đó và đưa vào một AI khác (ví dụ: Claude) để nó tạo ra một bản nháp bài viết chất lượng cao và phù hợp với người dùng Internet.
- Tinh chỉnh Mức độ Liên quan: Sau đó, sử dụng các từ khóa hoặc chủ đề từ công cụ SEO (ví dụ: Rankability) và yêu cầu AI sửa đổi để bao quát thêm các chủ đề quan trọng. Việc này giúp cải thiện mức độ liên quan của bài viết một cách nhanh chóng.
Lưu ý: ChatGPT không phân biệt đối xử với các trích dẫn “first-party” (từ chính công ty phần mềm/sản phẩm) miễn là chúng có liên quan. Nó cũng không phân biệt giữa các đề cập tự nhiên và đề cập được tài trợ. Bạn có thể trả tiền cho một bài đăng được tài trợ và đạt được hiệu quả tương tự như có được nó một cách tự nhiên.
1.2 Xây dựng thẩm quyền và tận dụng whitelist
Song song với việc tối ưu nội dung, bạn cũng cần tập trung xây dựng thẩm quyền và liên kết từ các website lớn.
Các nghiên cứu cho thấy ChatGPT có thể sử dụng một danh sách trắng gồm khoảng một triệu miền hàng đầu trong quá trình huấn luyện. Một lần xuất hiện trên những miền này có tác động lớn hơn 5-10 đề cập trên các miền nhỏ hơn. Chiến lược khám phá cơ hội outreach:
- Khai thác Citations (Trích dẫn): Bạn có thể xem các trích dẫn mà ChatGPT đang sử dụng cho một truy vấn cụ thể và nhắm mục tiêu các listicles đó.
- Sử dụng ChatGPT Agent (nếu có): Bạn có thể sử dụng tính năng Agent (trong bản trả phí) của ChatGPT để tìm tới 100 listicles tiềm năng mà thương hiệu của bạn chưa được đề cập. Quá trình này có thể tốn thời gian nhưng rất chính xác và bạn có thể để nó tự làm.
- Ưu tiên Cơ hội (Prioritization): Chạy phân tích hàng loạt các URL listicle tiềm năng thông qua các công cụ SEO (như Ahrefs hoặc Semrush). Ưu tiên những cơ hội có xếp hạng HRank cao (hoặc các chỉ số tương đương) để tập trung nguồn lực vào các miền có thẩm quyền cao.
Lưu ý: Bạn nên tập trung vào việc được liệt kê trên các trang Affiliate, Tin tức, và Aggregator (ví dụ: Zapier, PCMag, OpenTable, 5280 Magazine, Tripadvisor) vì đây là các nguồn ChatGPT thường trích dẫn cho các khuyến nghị.
2. Tối ưu hóa nền tảng và yếu tố tin cậy
2.1 Thực hành SEO cơ bản
Ngoài nội dung và thẩm quyền, nền tảng SEO cơ bản vẫn là yếu tố cốt lõi để được ChatGPT “để mắt” đến. Những website được trích dẫn thường xuyên trong phản hồi của AI đều có điểm chung: cấu trúc tốt, dễ crawl, nội dung độc đáo và trải nghiệm người dùng mượt mà.
Đặc biệt, vì Microsoft đầu tư vào OpenAI, các nghiên cứu cho thấy kết quả tìm kiếm trên ChatGPT trùng tới 73% với kết quả Bing. Điều đó đồng nghĩa với việc tối ưu Bing SEO là con đường ngắn nhất để ảnh hưởng đến ChatGPT. Bạn có thể bắt đầu bằng cách thiết lập Bing Webmaster Tools, đăng ký Bing Places và thực hiện đầy đủ các kỹ thuật SEO on-page, off-page cũng như technical.
2.2 Tối ưu hóa cấu trúc và E-E-A-T
Một yếu tố khác cần chú ý là cấu trúc và tín hiệu tin cậy (E-E-A-T). Nội dung nên được tổ chức rõ ràng với tiêu đề, danh sách hoặc bảng để AI dễ dàng nhận diện ý chính. Ngoài ra, việc thể hiện kinh nghiệm thực tế, cung cấp tiểu sử tác giả, hiển thị chứng nhận hoặc giải thưởng sẽ gia tăng độ tin cậy của thương hiệu. Đây là những yếu tố giúp nội dung vượt trội hơn so với các bài viết chỉ do AI tạo ra.
Bên cạnh đó, việc sử dụng hình ảnh, infographic hoặc video cũng có thể mang lại lợi thế, bởi ChatGPT đôi khi chèn hình ảnh vào phản hồi và sẽ trích dẫn nguồn trực tiếp từ các nền tảng như Pinterest hoặc YouTube.
Nếu bạn kinh doanh tại địa phương, Local SEO càng trở nên quan trọng. ChatGPT thường dựa vào các nguồn như Tripadvisor, OpenTable hay 5280 Magazine để đưa ra gợi ý địa điểm. Vì thế, doanh nghiệp địa phương cần đảm bảo rằng mình đã xác nhận và tối ưu
3.Theo dõi và đo lường hiệu suất AI search
Hiện nay, hầu hết doanh nghiệp vẫn theo dõi sự hiện diện trên ChatGPT một cách thủ công, thường sử dụng Excel hoặc Google Sheets để ghi nhận kết quả. Tuy nhiên, nếu muốn mở rộng quy mô và tiết kiệm thời gian, bạn có thể sử dụng các nền tảng trả phí như OmniSEO, Profound, vốn có khả năng theo dõi thứ hạng và mức độ xuất hiện của thương hiệu trên nhiều công cụ AI khác nhau, bao gồm ChatGPT, Gemini và Perplexity.
Điều quan trọng nhất là hãy bắt đầu tối ưu càng sớm càng tốt. Với hơn 300 triệu người dùng mỗi tuần và con số này dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh, ChatGPT là một trong những kênh AI phổ biến nhất thế giới. Việc chiếm lĩnh “spotlight” trong các phản hồi AI ngay từ bây giờ sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh bền vững cho thương hiệu của bạn.
ChatGPT hỗ trợ quy trình SEO truyền thống như thế nào?
Thay vì “ôm đồm” tất cả công việc, tận dụng ChatGPT SEO giúp bạn tiết kiệm hàng giờ làm việc, gợi mở những ý tưởng chiến lược mới mẻ và biến các tác vụ phức tạp thành quy trình đơn giản chỉ với vài câu lệnh:
Nghiên cứu từ khóa và xây dựng chiến lược nội dung
Trong giai đoạn nghiên cứu từ khóa, ChatGPT tỏ ra đặc biệt hữu ích. Nó có thể gợi ý danh sách từ khóa dài (long-tail queries), các từ khóa liên quan và từ khóa ngữ nghĩa (LSI keywords). Tuy nhiên, cần lưu ý rằng ChatGPT không có dữ liệu khối lượng tìm kiếm thời gian thực nên những gợi ý này chỉ nên coi là “bàn đạp sáng tạo” trước khi xác thực lại bằng công cụ SEO chuyên dụng như Google Keyword Planner, Ahrefs hoặc Semrush.
Ngoài việc gợi ý, ChatGPT còn có khả năng gom nhóm từ khóa theo ngữ nghĩa (semantic clustering) và phân loại chúng theo ý định tìm kiếm như thông tin (informational), thương mại (commercial), giao dịch (transactional) hay điều hướng (navigational).
Không chỉ dừng ở nghiên cứu, ChatGPT còn hỗ trợ trong việc xây dựng chiến lược nội dung. Bằng cách phân tích sitemap.xml của một website, nó có thể phát hiện những cơ hội nội dung mới và gợi ý các trang cần bổ sung. Công cụ này cũng có khả năng đề xuất sơ đồ silo nội dung, xây dựng topic cluster và phát hiện content gap khi so sánh website với đối thủ cạnh tranh.
Sáng tạo và tối ưu hóa nội dung
ChatGPT giúp tăng tốc quá trình sản xuất nội dung, đặc biệt ở khâu lên dàn ý và xây dựng content brief. Thay vì yêu cầu viết cả bài một lần, chuyên gia SEO nên sử dụng ChatGPT để phát triển nội dung theo từng đoạn, nhờ đó vẫn đảm bảo kiểm soát chất lượng. Khi được cung cấp đầy đủ thông tin về đối tượng độc giả, mục tiêu nội dung, giọng văn mong muốn và tài liệu tham khảo, ChatGPT sẽ tạo ra những bản nháp sát với yêu cầu thực tế.
Trong khâu tối ưu, ChatGPT có thể viết tiêu đề (title tags) và mô tả meta (meta descriptions) cho nhiều trang cùng lúc. Tuy nhiên, cần kiểm tra độ dài để phù hợp với chuẩn SEO: tiêu đề không quá 60 ký tự và meta description từ 120 đến 158 ký tự. Ngoài ra, công cụ này còn hỗ trợ viết các đoạn trả lời ngắn gọn nhằm hướng tới Featured Snippet, cũng như gợi ý danh sách câu hỏi thường gặp (FAQs) xoay quanh chủ đề.
Một điểm mạnh khác là khả năng tái cấu trúc nội dung: ChatGPT có thể diễn đạt lại đoạn văn để tránh trùng lặp, thay đổi giọng văn từ trang trọng sang gần gũi hoặc ngược lại, đồng thời kiểm tra chính tả và ngữ pháp. Nó cũng giúp chuyển đổi câu văn từ bị động sang chủ động để cải thiện trải nghiệm đọc. Không dừng lại ở đó, ChatGPT có thể sáng tạo ra các đoạn call-to-action (CTA) hấp dẫn, mô tả video YouTube đã tối ưu từ khóa, hoặc thậm chí tạo bảng so sánh thông tin trực quan nhằm tăng giá trị cho nội dung.
Technical SEO và hỗ trợ mã hóa
Ở mảng kỹ thuật, ChatGPT thể hiện rõ vai trò “trợ lý lập trình viên”. Nó có thể tạo schema markup ở nhiều dạng khác nhau như FAQPage, LocalBusiness, Article hay Organization, dưới định dạng JSON-LD. Tuy nhiên, để đảm bảo chuẩn xác, mã cần được kiểm tra lại bằng công cụ Schema Validator của Google. Ngoài ra, ChatGPT có thể sinh quy tắc robots.txt, viết rule .htaccess rewrite cho chuyển hướng 301/302, cũng như tạo thẻ hreflang để quản lý nội dung đa ngôn ngữ.
Công cụ này cũng hữu ích khi cần xây dựng các biểu thức chính quy (Regular Expression) để lọc dữ liệu trong Google Search Console hoặc phân tích log file. Trong các buổi audit kỹ thuật, ChatGPT có thể giải thích nguyên nhân của các vấn đề như lỗi chuyển hướng 302, đồng thời gợi ý checklist hành động để khắc phục.
Xây dựng liên kết và outreach
ChatGPT giúp tiết kiệm thời gian ở khâu tiếp cận trong chiến dịch xây dựng liên kết. Nó có thể viết mẫu email outreach chuyên nghiệp, dễ tùy biến và phù hợp với từng đối tượng. Đối với HARO (Help a Reporter Out), ChatGPT có khả năng tạo câu trả lời ngắn gọn, hấp dẫn và gợi ý tiêu đề email tăng tỷ lệ mở. Ngoài ra, công cụ này còn hỗ trợ gợi ý anchor text, đề xuất ý tưởng backlink cũng như tìm ra các bài listicle hoặc blog tiềm năng mà thương hiệu có thể tiếp cận để xây dựng liên kết.
Chiến lược và phân tích cạnh tranh
Trong mảng nghiên cứu đối thủ, ChatGPT có thể tạo danh sách các website cạnh tranh dựa trên sản phẩm hoặc thị trường mục tiêu, tóm tắt nội dung để rút ra thông điệp chính và gợi ý USP. Nó còn có khả năng tạo phân tích SWOT chi tiết cho cả thương hiệu và đối thủ. Bên cạnh đó, ChatGPT còn đóng vai trò như một “sparring partner” – đối tác tranh luận giúp chuyên gia SEO đào sâu ý tưởng, so sánh nhiều cách tiếp cận chiến lược khác nhau.
Ở góc độ báo cáo, ChatGPT có thể tự động hóa việc tóm tắt dữ liệu hiệu suất SEO hoặc kết quả audit trước khi gửi cho các bên liên quan. Ngoài ra, nó xử lý rất tốt các tác vụ lặp đi lặp lại như ghép danh sách từ khóa để tạo long-tail keywords.
Câu hỏi thường gặp về ChatGPT SEO
SEO cho ChatGPT mất bao lâu?
Thời gian có thể chỉ vài tuần hoặc kéo dài vài tháng, tùy vào tình trạng SEO hiện tại của thương hiệu. Doanh nghiệp chưa từng làm SEO hoặc đã ngừng làm SEO sẽ mất nhiều thời gian hơn để thấy hiệu quả so với những doanh nghiệp đã có nền tảng SEO ổn định hoặc hợp tác với các đơn vị chuyên về AI Marketing.
Có đáng để tối ưu cho ChatGPT không?
Hoàn toàn xứng đáng! ChatGPT là nền tảng AI phổ biến nhất, vượt trội so với Gemini, Perplexity, Claude… Mỗi tuần có hơn 300 triệu người dùng và con số này sẽ còn tiếp tục tăng khi nhiều thế hệ bắt đầu sử dụng AI. Việc tối ưu cho ChatGPT ngay bây giờ sẽ giúp doanh nghiệp của bạn có lợi thế cạnh tranh, tăng khả năng hiển thị và giữ thương hiệu luôn được tìm thấy trên nền tảng này.
Có thể dùng ChatGPT để tối ưu SEO như thế nào?
Ngoài việc tối ưu để thương hiệu xuất hiện trong câu trả lời của ChatGPT, doanh nghiệp còn có thể dùng công cụ này để tăng tốc các quy trình SEO. Ví dụ: tạo schema markup, gợi ý ý tưởng nội dung, nghiên cứu đối thủ, và nhiều tác vụ khác.
ChatGPT có thay thế Google Search không?
Chưa và chắc chắn không. Dù ChatGPT và các công cụ AI đang thay đổi cách tìm kiếm thông tin, nhưng Google vẫn sẽ tồn tại. Thực tế, Google còn đang tích hợp AI (như Gemini) để nâng cấp tìm kiếm. Tương lai sẽ là sự kết hợp: Google Search quen thuộc, nhưng mạnh mẽ hơn nhờ AI.
Tham khảo từ bài viết: How to Do ChatGPT SEO (And How to Use It For SEO) – SEO.COM